اورگانو یا پونه کوهی (با نام علمی مرزنجوش Origanum vulgare)، متعلق به خانواده نعناعیان Lamiaceace، گیاه چند ساله بومی اروپا، آسیا، و منطقه مدیترانه است و یک گیاه بسیار معطر با طعم تلخ می‌باشد. از جمله گیاهانی که به آن بسیار نزدیکند می‌توان به اورگانو مکزیکی و مرزنجوش اشاره کرد. مقدار اسانس موجود در گیاه اورگانو بسته به گونه و شرایط رشد تفاوت می‌کند. برگ‌های خشک اورگانو معمولاً جهت اهداف درمانی و همچنین به منظور آشپزی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در صورت افزودن آن، عطر و طعم ترشی، سس‌ها، و ترکیبات مختلف مواد غذایی را افزایش می‌دهد. در خصوص ارزش تغذیه‌ای گیاه اورگانو بایستی گفت که حاوی آهن، کلسیم، منیزیم، مس، پتاسیم، ویتامین A، B6، C، E، K، نیاسین و تیامین می‌باشد. هرچند، بیشتر بخاطر عطر و طعم بلسان balsamic (مانند نعناع) مانند شناخته شده است. برای حفظ سلامتی خود و دیگران، لطفا خرید اورگانو خشک و خرید اورگانو خشک عمده را از جایی مطمئن انجام دهید.

در طب سنتی و داروهای گیاهی از استرالیا گرفته تا مصر، پونه کوهی به عنوان یک درمان درست و حسابی برای بسیاری از مشکلات سلامتی طرفدار داشته‌است، اما تحقیقاتی که بتواند همه‌ی این ادعاها را پشتیبانی کند، هنوز به شدت مورد بحث و تبادل نظر است. با این حال، تعدادی از مواد تشکیل دهنده‌ی فعال و قوی موجود در پونه کوهی عمیقا مورد مطالعه قرار گرفته‌اند، و تردیدی در مورد اثرات آن‌ها روی بدن وجود ندارد. روغن پونه‌ی کوهی شکلی بسیار غلیظ از این گیاه است، و برای درمان چند اختلال استفاده می‌شود، اما همیشه باید رقیق شود، چرا که بسیار قوی است.

خواص پونه کوهی یا ارگانو :

1- تقویت سیستم ایمنی بدن :

دو مورد از مهم‌ترین مواد داخل پونه کوهی عبارتند از رزمارینیک اسید و تیمول، که هر دو ترکیبات آنتی‌اکسیدانی بسیار قدرتمندی هستند و به شدت با کاهش استرس اکسیداتیو در بدن ارتباط دارند. رادیکال‌های آزاد محصول مخرب جانبیِ متابولیسم سلولی هستند که می‌توانند به سرطان و سایر بیماری‌های مزمن منجر شوند. بنابراین اضافه کردن پونه کوهی به رژیم غذایی‌تان (می‌توانید هر بار کمی از آن را روی غذاها بپاشید)، می‌تواند سیستم ایمنی شما را تقویت کند و بدن شما را از شر برخی از قاتلان خطرناک و خاموش ایمن نگه دارد.

2- ضد باکتری :

اگر بخواهیم جزئی‌تر در مورد تاثیری که این گیاه روی سیستم ایمنی بدن دارد، صحبت کنیم، باید بگوییم که پونه کوهی خواص ضد باکتری مشخصی دارد، و این خواص به دلیل وجود تیمول و ترکیب دیگری به نام کارواکرول است. این ترکیبات آلی مهم می‌توانند از بدن در برابر طیف وسیعی از باکتری‌ها محافظت کند. این باکتری‌ها می‌توانند پوست، روده، و دیگر قسمت‌های بدن را تحت تاثیر قرار بدهند. پونه کوهی یک عامل تحریک کننده است که می‌تواند تولید سلول‌های سفید خون را افزایش دهد، سرعت سوخت و ساز بدن را بالا ببرد و بهبودی از بیماری‌ را سرعت ببخشد.

3- بهبود عملکرد دستگاه گوارش :

پونه کوهی سرشار از فیبر است، بنابراین با وجود اندازه‌ی کوچکی که دارد، می‌تواند تاثیر زیادی روی دستگاه گوارش شما داشته باشد. فیبر عنصری اساسی برای یک سیستم گوارشی سالم است، چرا که می‌تواند مقدار مدفوع شما را افزایش دهد و حرکات لوله‌ی گوارش را تحریک کند، که به این ترتیب حرکت غذا در دستگاه گوارش و دفع به صورت موثر تری صورت می‌گیرد. فیبر همچنین به حفظ سلامت روده کمک می‌کند و جذب مواد غذایی را افزایش می‌دهد، به طوری که فایده‌ی بیش‌تری از غذایی که می‌خورید به بدن‌تان می‌رسد.

4- بهبود سلامت قلب :

پونه کوهی به طور طبیعی نوعی اسید چرب امگا 3 است، نوع مفید کلسترول که در واقع باعث بهبود سلامت قلب شما می‌شود، در حالی که اسیدهای چرب امگا 6 تاثیر منفی دارند. علاوه بر این، اسیدهای چرب امگا 3 به توازن سطح کلسترول کمک می‌کنند و التهاب را در سیستم قلبی و عروقی کاهش می‌دهند، در نتیجه از تصلب شرایین، حمله‌ی قلبی، و سکته‌ی مغزی جلوگیری می‌کنند.

5- سم زدایی :

مواد مغذی فراوانی که در پونه کوهی وجود دارد، از جمله میزان بالایی از منگنز، کلسیم، آهن، ویتامین K، فیبر و طیف گسترده‌ای از دیگر ترکیبات آلی، باعث می‌شود که این گیاه مفید گزینه‌ای ایده‌آل برای زدودن سموم از بدن باشد. تحقیقات نشان داده‌است که پونه کوهی می‌تواند به بهبود عملکرد کبد کمک کند و روند از بین بردن سموم را سرعت ببخشد.

6- بهبود سلامت استخوان :

همان‌طور که سن‌مان بالاتر می‌رود، استخوان‌های‌مان کم‌کم ضعیف و شکننده می‌شوند، بنابراین مهم است که در سال‌های اولیه‌ی زندگی‌مان به اندازه‌ی کافی ویتامین و مواد معدنی دریافت کنیم. کلسیم، آهن، منگنز و برخی از مواد معدنی برای سلامت استخوان‌های‌مان بسیار مهم هستند، و پونه کوهی مقدار قابل توجهی از تمام این مواد را دارد، و همین باعث می‌شود که این گیاه آن برای افرادی که می‌خواهند از خود در برابر پوکی استخوان در مراحل بعدی زندگی‌شان محافظت کنند، عالی باشد.

7- افزایش سطح انرژی :

با بهبود سوخت و ساز بدن، به لطف ویتامین‌های گروه B و ترکیب ارگانیک منحصر به فردی که دارد ، بدن شاداب و پرطراوت می‌شود و انرژی می‌گیرد. افزایش گردش خون، به دلیل حضور آهن و سطوح افزایش یافته‌ی هموگلوبین، کمک می‌کند که اکسیژن به طور کامل به سلول‌ها و عضلات بدن برسد، و در نتیجه انرژی و قدرت فرد افزایش یابد.

8- ضد التهاب :

کارواکرول موجود در پونه کوهی دلیل بوی خوش و منحصر به فرد برگ‌های این گیاه است اما کارکرد کارواکرول بیش از این‌ها است. مطالعات بسیاری انجام شده و نشان داده‌اند که کارواکرول ترکیبی با اثر ضد میکروبی قوی است. به خاطر داشتن خواص ضد باکتریایی، پونه کوهی برای کمک به مبارزه با باکتری‌ها و جلوگیری از برخی بیماری‌ها حیاتی است.

9- ضد سرطان :

پونه کوهی حاوی بعضی از آنتی اکسیدان‌های قوی است که برای مبارزه با رادیکال‌های آزاد ضروری هستند. آنتی اکسیدان‌ها می‌توانند در بدن تولید شوند اما مقدار آن‌ها کافی نخواهد بود، به همین دلیل مصرف خوراکی‌های سرشار از آنتی اکسیدان برای بر طرف کردن نیاز روزانه‌ بسیار توصیه می‌شود. رادیکال آزاد دلیل اصلی به وجود آمدن و رشد سلول‌های سرطانی است.

10- کمک به سلامتی پوست و مو :

این روغن  تمام خواص ضد قارچی، ضد عفونی و البته آنتی ‌اکسیدانی را که برای پوست مفید هستند در بر دارد. خواص ضد قارچی و ضد عفونی موجود در گیاه پونه کوهی برای درمان ناراحتی‌های پوستی مفید هستند، در حالی که آنتی اکسیدان‌ ها برای حفظ سلامت سلول های پوستی و بهبود بازسازی سلول‌ها حیاتی هستند.

11- تسریع سوخت و ساز :

سوخت و ساز سالم برای حصول اطمینان از عملکرد درست بدن ضروری است. با وجود این، عوامل بسیاری وجود دارند که بر سیستم سوخت و ساز بدن تاثیر می‌گذارند؛ بعضی از عوامل سرعت سوخت و ساز را کاهش می‌دهند در حالی که بعضی دیگر این فرایند را تسریع خواهند کرد. پونه کوهی حاوی خواصی است که می‌تواند سوخت و ساز را سرعت ببخشد تا بدن بتواند عملکرد بهینه‌ای داشته باشد.

12. فرآیند بهبود و التیام را سرعت می‌دهد :

یکی از مشکلاتی که آدم‌ها بعد از سپری شدن بیماری باید با آن روبرو شوند دوران بهبودی و ریکاوری است. در طول این فرایند بهبودی، بدن انسان در ضعیف‌ترین حالت خود قرار دارد و تقویت سیستم ایمنی مهم است. کمی پونه کوهی به رژیم غذایی خود بیفزایید تا مطمئن شوید سیستم ایمنی‌تان به صورت بهینه کار می‌کند. یا این که می‌توانید چای برگ‌های پونه کوهی بنوشید.

13- تسریع در جذب مواد مغذی :

امروزه تعداد کسانی که قبل از خوردن فکر می‌کنند به طرز فزاینده‌ای رو به افزایش است اما آدم‌های کمتری می‌دانند که سیستم گوارشی ناسالم می‌تواند جذب بهینه‌ی مواد مغذی استخراج شده از خوارکی‌های مصرف شده را بر هم بزند. خوراکی‌های غنی از فیبر حرکات درون سیستم گوارشی و روده‌ها را تحریک خواهند کرد و این امر به اطمینان از جذب بهینه‌ی مواد مغذی کمک خواهد کرد.

14- منبع طبیعی اسیدهای چرب امگا 3 :

اسیدهای چرب امگا3 برای بدن انسان ضروری هستند اما افراد زیادی نمی‌دانند که اسیدهای چرب امگا3 تنها از خوراکی‌های دریایی حاصل نمی‌شوند بلکه پونه کوهی نیز حاوی درصد نسبتاً بالایی از اسیدهای چرب امگا3 است. بنابراین، برای کسانی که به خاطر آلرژی نمی‌توانند غذای دریایی مصرف کنند یا اینکه این غذاها را دوست ندارند، پونه‌ کوهی می‌تواند جای آن‌ها را پر کند و اسیدهای چرب امگا3 لازم را برای بدن فراهم آورد.

15- کمک به متعادل ساختن سطح کلسترول :

آیا می‌دانستید سطح کلسترول پونه کوهی صفر است؟ خب، این فقط یکی از دلایلی است که آدم‌های مبتلا به مشکل کلسترول باید پونه کوهی را به رژیم غذایی روزانه‌ خود بیفزایند. سایر دلایل عبارتند از این که: پونه کوهی حاوی اسیدهای چرب امگا 3 است که می‌توانند به متعادل ساختن سطح کلسترول بدن کمک کنند. بنابراین، به عبارت دیگر، پونه کوهی یکی از آن خوراکی‌هایی است که برای افراد مبتلا به مشکل کلسترول توصیه می‌شود.

16- لخته شدن صحیح خون را بهبود می‌بخشد

لخته شدن خون شهرت بدی پیدا کرده است چون گاهی این لخته‌ها در جایی تشکیل می‌شوند که انتظارش نمی‌رود مثلا در شریان‌ها که جریان گردش خون را بر هم خواهد زد. با وجود این، اگر خون توانایی لخته شدن نداشته باشد، وقتی انگشتتان را حتی کاغذ هم ببرد، مدام خونریزی خواهد داشت و هیچ وقت بند نخواهد آمد که این واقعا ترسناک است. پونه کوهی حاوی خواصی است که لخته شدن درست و به موقع خون را بهبود می‌بخشد.

17- کنترل فشار خون :

یکی از حیرت انگیزترین کارهایی که پونه کوهی می‌تواند برای زندگی شما انجام دهد کمک به کنترل فشار خون است. این کار ساده‌ای نیست اما چون پونه کوهی می‌تواند به نحو بی‌نقصی با سایر خوراکی‌ها ترکیب شود افزودن آن به رژیم غذایی کار راحتی است. پونه کوهی با تمام اثرات منفی سدیمی که به بدنتان وارد می‌شوند مبارزه خواهد کرد.

18. کمک به عملکرد کبد :

این کاملا درست است که مواد سمی بیش از حد در بدن می‌تواند برای سلامت کبد مضر باشد چون کبد مجبور خواهد شد برای از بین بردن آن مواد سمی به سختی کار کند. با وجود این، فقط کافی است پونه کوهی را به رژیم غذایی روزانه‌تان اضافه کنید. خواصی در پونه کوهی یافت می‌شود که در کمک به کبد برای از بین بردن مواد سمی موثر هستند در نتیجه بار اضافی از روی کبد برداشته خواهد شد.

19- افزایش سطح هموگلوبین خون :

سطح هموگلوبین در بدن بر مقدار اکسیژن توزیع شده در بدن تاثیر می‌گذارد. مطمئنا می‌دانید اکسیژن چقدر برای بدن‌تان حیاتی است و پونه کوهی خواصی دارد که می‌تواند به افزایش سطح هموگلوبین کمک کند.

20- کمک به بهبود اختلالات دستگاه تنفسی :

آسم یکی از ناراحتی‌های دستگاه تنفسی است. درمان این ناراحتی آسان نیست اما اجتناب از آن بسیار راحت تر است. کافی است از تمام چیزهایی که می‌توانند واکنش آلرژیک ایجاد کنند دور بمانید. پونه کوهی خواصی دارد که می‌تواند به عنوان یک ضد آلرژی عمل و این ناراحتی را به طور کامل درمان کند. اما قطعاً در رابطه با آلرژی نکات احتیاطی وجود دارد که باید از آن‌ها نیز مطلع باشید.

21- درمان طبیعی سرماخوردگی است

رایحه‌ی قوی و منحصر به فرد پونه کوهی به خاطر مواد شیمیایی خاص موجود در آن مانند تیمول، لیمونن، اوسیمن است. آن مواد شیمیایی همچنین در درمان سرماخوردگی ناشی از عفونت‌های ویروسی مفید و موثر هستند.

22- کمک به بهبود کیفیت خواب :

تیمول یکی از مواد شیمایی موجود در پونه کوهی است که مسئول رایحه‌ی خوب پونه است. در کمال تعجب، اگر در خوابیدن مشکل داشته باشید، افزودن پونه کوهی به وعده‌ی شام‌تان می‌تواند به شما کمک کند خواب شب راحتی داشته باشید چون یکی از دیگر از کارکردهای تیمول آرامسازی بدن هنگام خواب است.

23- مبارزه با کم خونی :

به خاطر غنی بودن از منگنز و آهن، پونه کوهی در پیشگیری از کم خونی از طریق تضمین این که تولید سلول‌های قرمز خون در سطح درستی است و در نتیجه بدن خون کافی خواهد داشت موثر است، و از این رو باعث می‌شود به طور کامل با ناراحتی به نام کم‌خونی خداحافظی کنید. اما، در سطوح پیشرفته و بالای کم خونی باید حتما برای درمان جدی‌تر به پزشک مراجعه کنید.

24- افزایش تولید سلول‌های سفید خون :

سلول‌های سفید خون بخشی از سیستم ایمنی هستند. عملکرد سیستم ایمنی بدن با تولید سلول‌های سفید خون بهتر می‌شود. پونه کوهی که سرشار از کارواکول و تیمول است به افزایش تولید سلول‌های سفید خون به منظور مبارزه با باکتری‌ها و سایر ناراحتی‌های به وجود آمده به خاطر عفونت‌های ویروسی کمک می‌کند.

عوارض اورگانو :

به طور کلی، اورگانو عوارض جانبی خطرناکی ندارد. با این حال، چنانچه این گیاه دارویی در مقادیر یا دوزهای بالا بکار برده شود، می‌تواند به مشکلات سلامتی خاصی منجر شود. برخی از اثرات مضری که عموماً مشاهده می‌شود عبارتند از :

آلرژی پوست مانند کهیر، جوش پوست، خارش و ناراحتی قفسه سینه. عوارض جانبی اورگانو عمدتاً در میان افرادی که نسبت به مکمل‌های گیاهی حساسیت دارند، مشاهده می‌شود.

منبع:

http://www.sfim.ir/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B5-%D8%B1%D9%88%D8%BA%D9%86-%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%88-%D9%BE%D9%88%D9%86%D9%87-%DA%A9%D9%88%D9%87%DB%8C/